LET OP! Verouderd, wordt binnenkort aangepast
BELEIDSPLAN 2014-2018 voor de PROTESTANTSE GEMEENTE RIJSWIJK
INLEIDING
De Protestantse Gemeente Rijswijk (PGR) is in 2006 ontstaan bij de fusie van de Hervormd-Gereformeerde Federatie. Deze was tot stand gekomen vanuit de jarenlange samenwerking tussen de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk te Rijswijk in het kader van het landelijke samen-op-weg proces. De PGR bestond in 2013 uit ongeveer 1150 doopleden en 1450 belijdende leden.
Het oude Beleidsplan 2008-2012 was gericht op de periode waarin de PGR zich bestendigde:
een turbulente tijd was afgesloten waarin twee van de vier kerkgebouwen moesten worden verkocht en waarin het aantal predikantsplaatsen was verminderd van vijf naar vier. Tevens waren de vier wijkkerkenraden samengevoegd tot één kerkenraad met taakgroepen. Een tijd van relatieve rust was noodzakelijk.
In 2010 werd het duidelijk dat er nieuwe veranderingen op de PGR afkwamen. De financiële ontwikkelingen baarden zorgen door de toenemende vergrijzing van de kerkelijke gemeente, de afnemende aantallen gemeenteleden, de verminderende inkomsten van de jaarlijkse actie Kerkbalans. Bovendien zouden in het jaar 2013 twee van de vier predikanten met emeritaat gaan, waarbij het onzeker was of er nieuwe vacatures zouden mogen worden gesteld.
De kerkenraad heeft daarom in 2010 de Lange Termijn Commissie (LTC) ingesteld met als doelstelling het inventariseren van de veranderingen en nieuwe ontwikkelingen binnen de PGR voor de eerstvolgende jaren en het uitbrengen van voorstellen en adviezen aan de kerkenraad. Hiermee werd de kerkenraad in staat gesteld onderbouwde besluiten te nemen voor de toekomst van de PGR. Dit alles binnen een langere termijn visie op de rol en de betekenis van de kerk in de veranderende samenleving.
In 2011 heeft de Lange Termijn Commissie zijn eindverslag aan de kerkenraad aangeboden, waarna de uitkomsten en resultaten van de LTC uitgebreid zijn besproken en (na informeren en horen van de gemeenteleden in een gemeentevergadering) in 2012 de nodige besluiten zijn genomen voor de komende periode van jaren. In 2013 zijn de nieuwe veranderingen in de PGR tot stand gekomen, waarbij o.a. het aantal predikanten is verminderd van vier naar drie en waarbij de kerkelijke gemeentelijke secties zijn heringedeeld.
Het nieuwe beleidsplan zou de periode van 2012 tot 2016 moeten beslaan. Vanwege alle veranderingen is het opstellen van het nieuwe beleidsplan evenwel uitgesteld. Nu de PGR opnieuw in een relatief rustige en stabiele periode lijkt te zijn gekomen, wordt alsnog het nieuwe beleidsplan 2014-2018 voorgelegd.
In dit document wordt als eerste de visie beschreven van de PGR, waarna de analyse van de LTC betreffende de sterke en zwakke punten van de PGR wordt weergegeven. Kort wordt daarna de strategie van de PGR verwoord. Vervolgens wordt het Beleidsplan 2014-2018 PGR uiteengezet.
VISIE
De Protestantse Gemeente Rijswijk staat midden in de samenleving en zal voortdurend rekening willen houden met maatschappelijke veranderingen en nieuwe ontwikkelingen endoet dit vanuit haar eigen identiteit. Ook in de kerk geldt dat stilstand achteruitgang is, stilstaand water wordt troebel. Jaren geleden is reeds het beeld ontwikkeld van de vogel die broedt en uitvliegt, de wereld in. Dat beeld blijft toepasselijk. Binnen de beide thema’s ‘broeden’ en ‘uitvliegen’ zijn onderwerpen besproken die goed aangeven wat de toekomstovertuiging is die in onze gemeente leeft. Daarbij geldt dat ‘broeden’ en ‘uitvliegen’ onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.
Broeden
Bij dat broeden hoort een kerk die meerkleurig is, maar met een duidelijke identiteit die geworteld is in omgang met God en navolging van Jezus Christus, wat zichtbaar wordt in de omgang met elkaar. In de wereld maar niet ván de wereld, een plek terzijde, maar meer dan ‘alleen maar’ een verzameling gelijkgezinden.
Binnen die kerk kunnen we tot rust komen, reflecteren, zoeken naar een verborgen schat en ons laten inspireren door de Schrift, ontdekken wie we zijn, wat onze roeping is en beseffen dat we er niet alleen voor staan.
Binnen die identiteit moet er een zodanige ontspannenheid zijn dat er plaats is voor initiatieven, nieuwe vormen van liturgie, vragend zoeken, twijfel, klein geloof en soms ongeloof als we het even niet meer zo zeker weten.
Binnen die kerk willen we openheid, geen wij-zij denken, geen roddels of achterklap, maar een zorgzame gemeente met oog voor elkaars noden en behoeften. Het is een gemeente van hoop en verwachting waarin mensen van alle leeftijden en achtergrond elkaar inspireren over de grenzen van hun verschillen heen vanuit hun gedeelde liefde voor Jezus Christus. Ook onze kinderen moeten in hun toekomst in onze kerk een thuis kunnen vinden en buitenstaanders moeten zich welkom voelen.
Uitvliegen
Vanuit ons geloof en onze geloofstradities willen we getuigen van het evangelie, in woord maar ook in daad. We willen naar buiten treden en meedoen, samen met andere kerken maar zonder onze echtheid en eigenheid te verliezen. We willen meewerken aan een rechtvaardige samenleving en aan onze vruchten herkend worden. We willen een zorgzame gemeenschap zijn die zich bekommert om mensen in problemen, hen bijstaat en voor hen opkomt. We zijn oprecht benieuwd naar wat andere mensen beweegt.
Ons doel
De Lange Termijn Commissie heeft het duidelijk verwoord: onze onderlinge christelijke gemeenschap heeft haar wortels in de omgang met God en de navolging van Jezus Christus. Als gevolg hiervan staan alle vernieuwing, activiteiten en middelen in dienst van de groei in drie met elkaar verbonden relaties: (1) de relatie met God (geloofsontwikkeling), (2) de relatie tot de samenleving (dienst en zorg), (3) de onderlinge relaties binnen de kerkelijke gemeente (sociaal, gemeenschap). Wij beleven dit vanuit een protestantse traditie.
ANALYSE
Als we goed willen functioneren als kerkelijke gemeente dienen we ons bewust te zijn van onze sterke en zwakke kanten. Onze sterke kanten bieden ons de mogelijkheid verder te bouwen aan onze gemeente, onze zwakke kanten kunnen we proberen te versterken of we moeten er mee leren omgaan. In 2011 heeft de Lange Termijn Commissie van onze gemeente de sterke en zwakke kanten in beeld gebracht. De Kerkenraad heeft deze analyse vervolgens bevestigd.
Sterke punten
o Meerkleurigheid is een kans.
o Twee prachtige gebouwen die breed inzetbaar zijn.
o Vrijheid en ontspannenheid bij het invullen van de liturgie.
o Een sterke financiële uitgangspositie.
o Breed aanbod van kringen en activiteiten, o.a. geslaagde maaltijdprojecten en musicals.
o Verschillende extra locaties: Het Kruispunt, Ontmoetingswinkel JC09.
o Ruimte voor initiatief.
Zwakke punten
o Van de meerkleurigheid wordt onvoldoende geprofiteerd. Gesprekken met diepgang
over wat ons echt raakt en beweegt verlopen moeizaam of worden angstvallig vermeden
om de verschillen niet uit te vergroten. We gaan dan liever direct over tot gezamenlijke
activiteiten, dat ligt gemakkelijker.
o Afhankelijkheid van een grote groep vrijwilligers die kwetsbaar is en terugloopt door
vergrijzing (vooral een risico voor kaderfuncties).
o Na beëindiging van vrijwilligerswerk wordt het contact snel wederzijds koeler en
afstandelijker.
o Teruggang financiële contributies en ledenaantal.
o Vergrijzing van de gemeenschap, niet alle leeftijden zijn evenredig vertegenwoordigd.
o Onvoldoende benutting van de locaties.
o Huisbezoek is crisispastoraat geworden en daarmee missen we inzicht in het gedachte-
goed onder een deel van de gemeenteleden.
o Onbekend of ons zelfbeeld van openheid en gastvrijheid overeenkomt met het beeld dat
buitenstaanders van ons hebben.
o We maken ons weinig kenbaar in het publieke domein.
STRATEGIE
De visie die de kerkenraad heeft vastgesteld geeft aan waar we als PGR staan en wat we in de toekomst willen bereiken. De geanalyseerde sterke en zwakke punten van onze PGR zijn een uitgangspunt voor de mogelijkheden en beperkingen waarmee we rekening zullen moeten houden. Het is daarbij van groot belang dat de PGR zich vooral ook naar buiten richt om zijn christelijke maatschappelijke rol en betekenis nadrukkelijk uit te dragen.
De strategie van de PGR is er op gericht om de sterke punten verder uit te bouwen en de zwakke punten enerzijds te versterken waar het kan, anderzijds te laten liggen daar waar het niet mogelijk blijkt verbeteringen te bewerkstelligen. De belangrijkste beperkingen die hierbij gelden zijn de afnemende financiële middelen van de PGR en de toenemende vergrijzing van het bestand aan gemeenteleden. Ook het afnemend aantal gemeenteleden is hierbij een factor van groot belang.
In het Beleidsplan 2014-2018 wordt bij alle onderwerpen nagegaan in hoeverre de sterke en zwakke punten een rol spelen en kunnen worden aangepast. Vanzelfsprekend is het nieuwe beleidsplan een ‘levend’ document, waarbij met aanpassingen en wijzigingen op voorhand moet worden rekening gehouden. De kerkenraad en de gemeenteleden worden opgeroepen steeds te blijven meedenken om proactief het beleid te toetsen aan de realiteit.
BELEIDSTERREINEN
Sinds de fusie in 2006 heeft de PGR één gezamenlijke kerkenraad, gebaseerd op de in de Kerkorde voorgestelde ‘werkgroepenkerkenraad’. In de Plaatselijke Regeling PGR (voor het laatst geactualiseerd in december 2013) is de werkwijze van de kerkenraad uiteengezet en vastgelegd. Voor alle zaken betreffende de samenstelling en werkwijze van de kerkenraad, besluitvorming in de kerkenraad, de indeling van de PGR in secties, de taken en bevoegdheden van de beide kerkteams, de bijzondere regelingen voor kerkdiensten en de regelingen voor de vermogens van de PGR en van de Diaconie wordt verwezen naar deze Plaatselijke Regeling PGR.
In het Beleidsplan 2014-2018 komen de volgende beleidsterreinen ter sprake.
a. Pastoraat.
b. Eredienst.
c. Jeugd- en jongerenwerk (JJW).
d. Vorming en toerusting (V&T).
e. Kerkteams Oude Kerk en Nieuwe Kerk.
f. College van Diakenen.
g. College van Kerkrentmeesters.
De PGR is een kerkelijke gemeente die zich ook naar buiten richt: missionair, met zicht op de maatschappij en met vaste grond in de samenleving. Het is noodzakelijk dat de PGR daarbij de samenwerking zoekt met andere betrokken partijen: de civiele gemeente Rijswijk, de Rooms-katholieke parochie, de andere kerken in Rijswijk, maatschappelijke instanties en hulporganisaties. In het beleidsplan wordt dit steeds verwoord.
UITWERKING BELEIDSPLAN 2014-2018
A. PASTORAAT
Het pastoraat is een van de twee hoofdtaken van de predikanten in de PGR. Tijdens een brede enquête in de beide kerken hebben de gemeenteleden (kerkgangers) zich uitgesproken voor actieve pastorale zorg door met name de eigen predikanten. Daarbij geldt de gewenste pastorale aandacht niet alleen voor de ouderen, maar vooral ook voor de jongere generatie in de leeftijd van 25 tot 50 jaar. De kerkenraad heeft vervolgens besloten de gemeenteleden in te delen in vier leeftijdscategorieën: ten eerste de jeugd (<25 jaar), ten tweede jongeren (25-45 jaar), ten derde senioren (45-67 jaar) en ten vierde ouderen (>67 jaar). Sinds najaar 2013 wordt de pastorale zorg gerealiseerd door de drie vaste predikanten en door een kerkelijk werker voor het ouderenpastoraat (ouderenpastor). We kennen hiervoor drie manieren waarop het pastoraat vorm wordt gegeven: (1) het actieve pastoraat waarbij de predikanten en de ouderenpastor naar eigen inzicht gemeenteleden structureel worden bezocht; (2) het passieve pastoraat waarbij gemeenteleden zelf het initiatief nemen om de predikanten of de ouderenpastor om een pastoraal bezoek te vragen; (3) noodpastoraat (voorheen ook wel ‘crisispastoraat’ genoemd) om met spoed een pastoraal gesprek te realiseren in geval van persoonlijke problemen. Deze derde vorm van pastoraat kan qua initiatief uitgaan van zowel de gemeenteleden als van de predikanten en ouderenpastor.
Vanwege de grote categorie ouderen (>67 jaar) is het noodzakelijk gebleken deze groep initieel te splitsen in twee delen: de leeftijdcategorie 67-75 jaar en de categorie >75 jaar. Tot eind 2014 wordt het pastoraat voor de categorie 67-75 verzorgd door de drie predikanten in de eigen pastorale sectie en wordt het pastoraat voor de categorie >75 jaar gerealiseerd door de ouderenpastor in alle drie de pastorale secties. Echter vanwege de noodzaak tot verdere financiële bezuinigingen zal de functie van ouderenpastor vanaf eind 2014 niet meer worden vervuld. Het pastoraat voor de gehele groep ouderen (>67 jaar) valt dan toe aan de drie vaste predikanten.
Het individuele pastoraat (zowel actief, passief als noodpastoraat) zal vanaf 2014 een grote wissel trekken op de tijd en energie van de predikanten. In 2014 wordt daarom een proef uitgevoerd met een nieuwe (in feite een oude) vorm van pastoraat: gesprekken in groepsverband. Dit is te vergelijken met de vroegere ‘huiskamergesprekken’, waarbij aan groepen gemeenteleden uit een bepaalde leeftijdscategorie uitnodigingen worden gestuurd voor gesprekken in kleiner gezelschap op een vaste locatie. Als deze vorm van pastoraat voor een of meer leeftijdscategorieën goede resultaten blijkt te hebben, kan uitbreiding plaatsvinden naar andere leeftijdscategorieën, andere secties en wellicht meer locaties. Het beleid is hierin om proefondervindelijk na te gaan hoe het pastoraat binnen de PGR kan worden aangepast om enerzijds zo veel mogelijk gemeenteleden te bereiken en anderzijds de beschikbaarheid van de drie predikanten voor hun veelomvattende werkzaamheden niet te zeer door alleen het pastoraat te belasten.
Binnen de PGR kennen we de Taakgroep Pastoraat. Deze wordt geleid door een van de predikanten en bestaat verder uit enkele ouderlingen en een aantal gemeenteleden die actief zijn in pastorale zorg en/of gesprekken met gemeenteleden, zowel aan huis als op andere locaties (bijv. het Kruispunt). Het doel van de TG Pastoraat is door gesprekken en activiteiten de christelijke gemeenschap en samenhang in de PGR te bevorderen. We delen ervaringen op het gebied van kerk en geloof en we geven inhoud en betekenis aan ons leven vanuit ons christelijk geloof. De TG Pastoraat vormt hierin een kerngroep die de behoefte aan pastorale zorg nagaat en inventariseert, die de uitvoering van het pastoraat bespreekt en evalueert, die de mogelijkheden voor nieuw pastoraat onderzoekt en ontwikkelt. Daarnaast levert de TG Pastoraat ondersteuning op gebied van kennis, toerusting en zorg aan degenen die pastorale en andere zorg bieden aan onze gemeenteleden.
B. EREDIENST
De eredienst is de tweede van de beide hoofdtaken van de predikanten in de PGR. In 2011 spraken de gemeenteleden zich er over uit dat bij voorkeur zo vaak mogelijk een van de eigen predikanten in de kerk voorgaat. Vooral op de christelijke hoogtijdagen wordt van hen gevraagd dat ze de eredienst leiden. Voor de overige erediensten kunnen gastpredikanten worden gevraagd. Ambtsdragers en gemeenteleden kunnen hiervoor gegadigden noemen.
De drie vaste predikanten zijn voor 0,9 fte verbonden aan de PGR. In 2013 is een nieuwe afspraak gemaakt dat met 0,9 fte per predikant 30 maal per jaar wordt voorgegaan in de eredienst in Rijswijk. Op deze 30 preekbeurten worden twee preekbeurten in mindering 5gebracht in het kader van de verplichte Permanente Educatie. Een verdeling van de preekbeurten over de beide kerken is in de kerkenraad vastgesteld, waarbij ieder jaar kan worden geëvalueerd of deze verdeling in voldoende mate blijft leiden tot een goede en evenwichtige samenhang tussen eredienst en pastoraat. Tevens wordt daarbij rekening gehouden met de wens van de predikanten om vooral in de eigen pastorale sectie herkenbaar te zijn en te blijven.
De kerkenraad gaat ervan uit dat we de komende jaren de beschikking zullen blijven houden over de Oude Kerk en de Nieuwe Kerk in onze PGR. De meerkleurigheid van onze gemeente (zoals ook getoond in de kleurenpracht van de vogel die ons beeldmerk vormt) wordt vooral in de eredienst gevoeld. Daarbij heeft ieder van de twee kerken zijn eigen karakter, identiteit, met een grote mate van vrijheid bij de invulling van de eigen liturgie. Twee ‘eigen’ kerken, die echter niet de eenheid van de protestantse gemeente in de weg staan. Meerkleurigheid houdt niet alleen in dat uit vele geledingen kerkgangers van harte welkom zijn om zondags (of op andere dagen) de erediensten bij te wonen, maar dat ook protestantse predikanten uit verschillende richtingen, van orthodox tot vrijzinnig, kunnen voorgaan in de eredienst. De traditionele erediensten zijn vooral voor de oudere gemeenteleden een bron van herken ning en vertrouwen. Maar juist jongere gemeenteleden zoeken veelal andere vormen van viering en samenkomst. Vaak blijkt dat de zondagmorgen voor hen minder opportuun is voor de eredienst: andere dagen of andere tijdstippen komen hen beter uit. Op projectbasis is mede daarom in de periode van september 2012 tot september 2014 een kerkelijk werker voor twee dagen per week aan de PGR verbonden om te zoeken naar andere vormen van gesprekken, vieringen en activiteiten. In de loop van 2014 wordt dit project geëvalueerd, waarbij de hoop /verwachting is dat dit project na beëindiging zal leiden tot voortzetting en verdere ontwikkeling van deze nieuwe vormen van geloven en vieren.
De Taakgroep Eredienst vervult een belangrijke rol op dit terrein: de TG heeft als doel bij te dragen aan een zinvolle vormgeving van de eredienst. Ondersteuning wordt geboden bij het opbouwen van kennis en ervaring voor functionarissen in de eredienst, voorstellen en adviezen worden ontwikkeld voor nieuwe vormen in de vieringen, bezien wordt ook waar vanuit de eredienst naar buiten kan worden getreden om mensen buiten de eigen gemeente te bereiken. Nauw contact wordt onderhouden met de drie eigen predikanten om ideeën te bespreken die gemeenteleden opnieuw of dichter bij de erediensten kunnen betrekken.
C. JEUGD- EN JONGERENWERK (JJW)
Hier raken we aan het grootste probleem van onze huidige PGR: hoe kunnen we onze jeugd en jongeren bereiken, hoe kunnen we hen ‘boeien en binden’? Onze traditionele vorm van geloven en vieren, ook al kennen we een eigen karakter per kerkgebouw, spreekt het overgrote deel van de jongeren niet (meer) aan. Er valt een groot ‘gat’ in de leeftijdcategorie van ongeveer 16 jaar tot 40 à 50 jaar. Het is van het grootste belang om de jeugd en de jongeren (in ieder geval de categorie tot 25 jaar) te kunnen betrekken bij het geloof en bij de kerk. Voor het organiseren en in stand houden van crèche, kindernevendienst en jeugdkerk is de steun en medewerking van ouders en andere vrijwilligers onontbeerlijk. Ook al is de vorm van de activiteiten in beide kerken verschillend, het is van groot belang om samen de handen uit de mouwen te steken en gezamenlijk plannen en verdere activiteiten te ontwikkelen, ook al worden die activiteiten per kerk veelal afzonderlijk uitgevoerd. Ouders en familieleden van jongeren (doopouders? grootouders?) kunnen wellicht extra worden gemotiveerd om deel te nemen aan de organisatie.
De benoeming in 2013 van een eigen jeugddiaken voor de jongeren is hierbij van belang: de jeugddiaken vervult een coördinerende en initiërende rol en staat boven de beide kerken in onze gemeente. De jeugddiaken spreekt hun taal en kan goed met hen communiceren. Hun belangstelling en gewoonten zijn bekend, evenals het gebruik van sociale media. Het is van belang een nieuw programmam voor jeugd en jongeren te ontwikkelen. In samenwerking met JOP wordt in 2014 in de PGR een visie ontwikkeld en een werkplan opgezet om de jongeren te bereiken en hen te betrekken bij activiteiten vanuit (of in) de kerk. Het gaat daarbij om een breed pallet aan mogelijkheden, waarbij jeugd en jongeren elkaar kunnen vinden in en rond het geloof, waarbij hun volop de ruimte wordt geboden om zelf invulling te geven aan de manier waarop zij individueel of samen het geloof beleven. De Taakgroep Jeugd- en Jongerenwerk (JJW) vormt de spil in deze moeilijke materie. Meer nog dan in andere taakgroepen is hierin ‘eenheid in verscheidenheid’ noodzakelijk: de leden vertegenwoordigen een grote verscheidenheid aan leeftijden, activiteiten en interesses, waar in samenwerking en harmonie plannen kunnen worden ontwikkeld en georganiseerd. De ontwikkelde activiteiten kunnen in beide kerken op verschillende wijze worden uitgevoerd.
In het Informatiepakket van de PGR is het voorgaande als volgt verwoord, met daarbij een aantal mogelijke activiteiten.
“Met ons Jeugd- en Jongerenwerk beogen we twee doelen te bereiken. Wij willen kinderen en jongeren mogelijkheden bieden om elkaar te leren kennen, te ontmoeten en vertrouwen. Daarnaast willen we ze laten ervaren dat de kerk als geloofsgemeenschap een plek is waar zij zich thuis kunnen voelen, waar hun geloof een kans krijgt om te groeien en waar aandacht is voor wie zij zijn. Geloofsoverdracht speelt hierin een herkenbare rol.
De activiteiten die met deze doelstellingen samen hangen, vinden zowel op zondag als door de week plaats. Wij noemen:
• Kindercatechese: voor kinderen van de basisschoolleeftijd wordt projectgewijs catechese verzorgd rondom advent en 40-dagentijd. Kinderen worden wegwijs gemaakt in kerkelijke feesten en gebruiken of werken met een thema dat ontleend is aan Bijbelverhalen.
• Kinderdagen: een jaarlijks evenement voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar van binnen en buiten Rijswijk, met iedere keer een ander thema. Spetterende evenementen, spanning en sensatie, en vooral heel veel gezelligheid en vriendschap.
• Kribbetocht: de vrijdagavond voor Kerst lopen kinderen en grote mensen in een lampionnenoptocht door Oud-Rijswijk om ten slotte aan te komen bij de kerststal in de Oude Kerk.
• Catechese voor jongeren: bij voldoende belangstelling wordt voor jongeren catechese georganiseerd. Dit gebeurt vaak op een praktische manier, bijvoorbeeld middels een rondgang langs gebouwen van andere religies.
• Weekend voor tieners: jaarlijks wordt voor hen een weekend georganiseerd op een locatie buiten Rijswijk. Hier wordt ‘serieus’ praten gecombineerd met sport, gezelligheid en eten&drinken.
• Filmavonden: door de jongeren zelf worden bij voldoende belangstelling filmavonden georganiseerd.”
D. VORMING EN TOERUSTING (V&T)
Het bijzondere van onze vorming en toerusting is dat het wordt gepland, georganiseerd en uitgevoerd in hechte onderlinge samenwerking met de RK Parochie in Rijswijk. Een prachtig voorbeeld van oecumenische samenwerking en toenadering. Twee maal per jaar wordt het programma Van Binnenuit aangeboden, waarin een gevarieerd programma van cursussen, lezingen en kringen wordt samengesteld. Ook de openbare bibliotheek van onze gemeente is hierbij betrokken. De folder met het programma wordt breed verspreid. Het doel van de Taakgroep V&T is ook de komende jaren: mensen betrekken bij de groepsactiviteiten die kenmerkend zijn voor de wezenlijke thema’s in onze kerk en maatschappij.
Vanuit de taakgroep wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de gemeenteopbouw. Deze vindt plaats langs twee lijnen: ten eerste het bevorderen van de onderlinge communicatie tussen de gemeenteleden en ten tweede het bijdragen aan kennis en inzicht van gemeenteleden rond Bijbel, kerk en samenleving. Deze beide invalshoeken vinden elkaar in het stimuleren van het inhoudelijk gerichte groepswerk. Het werk van de taakgroep is er op gericht een zeer actieve bijdrage te kunnen blijven leveren aan deze gemeenteopbouw.
De oecumenische instelling van de (leden van de) taakgroep wordt gezien als een bundeling van krachten. De laatste jaren is er veel energie gestoken in het verbreden en verdiepen van de oecumenische contacten, ook al gaat dat soms met vallen en opstaan, zoals wel eens blijkt bij de gezamenlijke vieringen in Huize Steenvoorde. Maar daar waar ruimte wordt geboden voor verdere verdieping van de oecumene op geloofsgebied worden deze kansen ook door onze Taakgroep V&T met beide handen aangegrepen.
Het beleid van de taakgroep is er op gericht om de meerkleurigheid in onze gemeente van protestanten en katholieken te duiden en om ook hen aan te spreken die niet of nauwelijks bekend zijn met de kerk of het geloof maar die zoekende zijn naar spirituele bezinning. Het aangeboden programma dient daartoe breed en informatief te zijn en een leidraad te bieden in de vorm van meerdere opeenvolgende bijeenkomsten of korte cursussen. De werkwijze voor de totstandkoming van Van Binnenuit verloopt via twee sporen: de leden van de taakgroep verzorgen het programma en de folder, de medewerking van buitenaf in het kader van grote lezingen wordt georganiseerd door de pastores en andere gespecialiseerde medewerkers (veelal van buitenaf). Er wordt naar gestreefd om sprekers en gespreksleiders te betrekken uit de eigen directe omgeving. Maar er moet ook ruimte zijn voor sprekers ‘van buitenaf’. Dit geldt met name voor de gezamenlijke katholieke en protestantse activiteiten.
De communicatie verloopt via de folder, die sinds eind 2013 in een kleiner formaat dan voorheen halfjaarlijks wordt gevoegd in o.a. het Kerkblad. Iedere maand wordt in Kerkblad en Pastorale (van de RK Parochie) een relevant deel van het programmam vermeld. Sinds begin 2014 is de eigen website www.van-binnenuit.nl tot stand gekomen. Deze website biedt de mogelijkheid om de deelname aan een onderdeel van het programma op te geven en geeft ook de mogelijkheid om wijzigingen op een laat moment bekend te stellen.
Een punt van zorg blijft de samenstelling van de taakgroep, waarvoor regelmatig nieuwe vrijwilligers moeten worden gevonden. Een grote uitdaging blijft het om jongeren meer te betrekken bij de activiteiten van Van Binnenuit, ook al blijkt het dat de belangstelling van jongeren voor de meditatiegroepen groeiende is.
E. KERKTEAMS OUDE KERK EN NIEUWE KERK
In de Kerkorde is het begrip ‘kerkteam’ niet opgenomen; na de fusie in 2006 zijn de beide kerkteams van Oude Kerk en Nieuwe Kerk als een vervolg op de oude wijkkerkenraden blijven bestaan, zij het met andere bevoegdheden. In 2010 zijn deze bevoegdheden in de Plaatselijke Regeling PGR vastgelegd. De werkzaamheden en activiteiten van de kerkteams zijn beperkt tot het eigen kerkgebouw en de eigen pastorale secties. De kerkteams hebben geen beleidsverantwoordelijkheid: ze zijn verantwoording verschuldigd aan de kerkenraad.
Maar de kerkteams hebben wel een belangrijke rol te vervullen in de uitvoering van het grotere beleidsplan. En omdat de leden (ambtsdragers) van de kerkteams tevens lid zijn van de kerkenraad, dragen ze als ambtsdragers wel bij aan de ontwikkeling van plannen en nieuw beleid in de kerkenraad.
De beide kerkteams worden voor wat betreft de planning en uitvoering van de erediensten in het eigen kerkgebouw ondersteund door de eigen Liturgiecommissies. Binnen de ruimte die de kerkenraad hun biedt onderzoeken de commissies de mogelijkheden voor aanpassing en verbetering van de eigen orde van dienst, de mogelijkheden voor andere uitvoering van kerkmuziek. Het wordt aangemoedigd op het gebied van liturgie en muziek vernieuwing na te streven. De oude vormen bieden houvast en rust aan de ouderen tijdens de eredienst maar voor jongeren kunnen traditionele historische vormen te ‘beperkend’ zijn. Het is goed om hierin in middenweg te bepalen.
Bij toerbeurt coördineert en organiseert ieder kerkteam de jaarlijkse Startzondag. Daarbij vindt in beide kerkgebouwen de eigen eredienst plaats, waarna de kerkgangers gezamenlijk in een van beide kerkgebouwen de verdere Startzondag vieren volgens het programma dat door het betreffende kerkteam wordt gerealiseerd.
De kerkenraad streeft naar verdere samenwerking binnen Rijswijk met de Rooms-katholieke Parochie en ook met de ‘kleine kerken’. Vanuit de kerkteams zijn diverse contacten met deze partners tot stand gekomen. Waar mogelijk en voor beide partijen acceptabel verdient het aanbeveling deze samenwerking verder te stimuleren en te ontwikkelen.
F. COLLEGE VAN DIAKENEN
Het Beleidsplan van het College van Diakenen is separaat ontwikkeld en vastgesteld na goedkeuring door de Kerkenraad. In 2014 wordt de nieuwe kerkelijk werker voor het diaconaat (diaconaal werker) benoemd in de PGR. De functieomschrijving wordt door de Diaconie verzorgd. De diaconaal werker heeft preekconsent en zal daarom ook een aantal keren per jaar voorgaan in de beide kerken.
Met name de vaste gezamenlijke oecumenische diaconale vieringen staan hierbij centraal. Degoede contacten op diaconaal gebied met de Rooms-katholieke Parochie zijn van belang.
G. COLLEGE VAN KERKRENTMEESTERS
Het College van Kerkrentmeesters draagt zorg voor het verwerven van fondsen en voor het beheer van geld en goederen om de continuïteit van de gemeentelijke organisatie te waarborgen. Het in balans houden van de jaarlijkse inkomsten en uitgaven is voor het college een grote bron van zorg in deze jaren van krimpende aantallen gemeenteleden en afnemende baten.
De financiën van de Protestantse Gemeente Rijswijk worden in een jaarlijkse begroting gepland en vastgelegd; na afsluiting van het jaar wordt de jaarrekening opgemaakt en door de kerkenraad vastgesteld. De kerkorde vereist dat de begroting en de jaarrekening ter beoordeling worden overlegd aan het RCBB, het Regionaal College voor Behandeling van Beheerszaken. De vermogens die worden beheerd door het College van Kerkrentmeesters en door het College van Diakenen blijven strikt gescheiden.
Het behouden van de ANBI-status bij wijzigende wet- en regelgeving is een prioriteit voor het College, teneinde de belastingvoordelen bij o.a. giften en legaten te behouden.
Aan de PGR zijn sinds najaar 2013 drie predikanten verbonden, ieder voor 0,9 fte. Naar verwachting zal de samenstelling van het predikantenteam gedurende de periode van dit beleidsplan niet wijzigen: het team is de basis voor de pastorale zorg binnen onze kerkelijke gemeente en het team vormt de basis voor de erediensten in onze beide kerkgebouwen. Vanwege de teruglopende jaarlijkse inkomsten en de noodzaak van verdere bezuinigingen is eind 2014 (met de pensionering van onze kerkelijk werker) de functie van kerkelijk werker voor het ouderenpastoraat beëindigd.
De verdere personele situatie met kosters, kerkmusici en het kerkelijk bureau is redelijk stabiel, zij het dat de administrateur bij het kerkelijk bureau vanaf april 2014 slechts twee dagen per week werkzaam is en begin 2016 daadwerkelijk met pensioen zal gaan. Er wordt samengewerkt met het kerkelijk bureau van Voorburg.
De PGR beschikt over twee bijzonder mooie kerkgebouwen, waarvan de Oude Kerk een monumentaal historisch gebouw is en waarvan de Nieuwe Kerk een fraai gerestaureerd gebouw is met een geheel vernieuwde moderne inrichting. Exploitatie en onderhoud van deze kerkgebouwen vormen een belangrijke last op de begroting. Door kundig beheer en door het waar mogelijk verhuren van de kerkzalen voor gebruik door derden (concerten, bijeenkomsten en lezingen, koorrepetities enz.) kunnen uitgaven worden verminderd en kunnen inkomsten worden gegenereerd. Dit dient hoge prioriteit te krijgen. We hopen en verwachten dat de beide kerken ook de komende vele jaren in onze PGR in gebruik zullen kunnen blijven voor de zondagse erediensten en andere kerkelijke bijeenkomsten.
In het najaar 2011 is besloten om gedurende de jaren 2012-2017 financiële ruimte te creëren voor een aantal bijzondere projecten. Voor het vrijmaken van gelden voor deze projecten zijn de volgende kaderstellende afspraken vastgelegd.
a. De projecten ondersteunen een prominent beleidsterrein en hebben als doel een trendbreuk in gang te zetten; de projecten richten zich vooral op een specifieke doelgroep (met name de generatie 16-27 jaar, 26-45 jaar en 45-67 jaar).
b. Besluitvorming: de Kerkenraad draagt voor, de investeringsbeslissing wordt genomen door het College van Kerkrentmeesters; de Kerkenraad voert de regie over de projecten, wijst een coördinator aan en ziet toe op het bereiken van de taakstelling.
c. Tijdvak waarin projecten kunnen plaatsvinden: 2012-2017; de projecten hebben een looptijd van 2 à 3 jaar; spreiding over meerdere projecten heeft de voorkeur.
d. Verantwoording: de projecten kennen een initiatiefnemer uit de PGR, een projectplan met een duidelijke doelstelling; jaarlijks worden de projecten geëvalueerd en de resultaten gemeten; de projecten worden afgesloten met een eindrapportage.
e. Het totale budget is gemaximeerd op EUR 250.00 en wordt gelijkmatig verdeeld over de jaren (max. EUR 50.000 per jaar).
Zoals het er nu uitziet zal maar een beperkt deel van het totale beschikbare budget worden gebruikt. Enerzijds is dit jammer omdat er kennelijk weinig baanbrekende projecten konden worden geïdentificeerd, anderzijds past dit binnen de nieuwe noodzakelijke bezuinigingen.